(Automatische vertaling, onbewerkt)

In Iran kan de watercrisis de regering ten val brengen

2 APR 2025 10:00 AM DOOR HUGH FITZGERALD

Iran lijdt onder de ergste watercrisis van zijn hele moderne bestaan. Tientallen jaren van verwaarlozing en wanbeheer van de waterinfrastructuur door de Iraanse regering, samen met geopolitieke factoren die Teheran de toegang hebben afgesneden tot de meest vooraanstaande experts in waterbeheer - de gehate staat Israël - zijn twee van de factoren. Hetzelfde geldt voor de sterke toename van de Iraanse bevolking, die steeg van 37 miljoen toen het regime van de ayatollahs het overnam tot 90 miljoen nu, met de voor de hand liggende gelijktijdige stijging van het waterverbruik. Het nucleaire project dat de Iraanse machthebbers per se willen voortzetten, heeft het land tientallen miljarden dollars gekost, zowel aan directe kosten als door de sancties die het Westen Iran heeft opgelegd - geld dat had kunnen worden besteed aan waterbesparing, geavanceerde waterbesparende irrigatietechnieken, ontziltingsinstallaties en zelfs aan de Watergen-machines, een recente Israëlische uitvinding die drinkwater produceert uit de omgevingslucht. Bovendien hebben de nucleaire faciliteiten veel water nodig om ze gekoeld te houden zodat er geen gevaar is voor een kernsmelting. Dan zijn er nog de effecten van de opwarming van de aarde, die de verdamping van meren, rivieren en reservoirs doen toenemen. Dit alles draagt bij aan het ontstaan van de ergste watercrisis in de geschiedenis van Iran. Meer over deze crisis, waar geen eenvoudig antwoord op is, vind je hier: “Irans watercrisis op kantelpunt in bedreiging voor stabiliteit islamitisch regime,” door Ohad Merlin, Jerusalem Post, 30 maart 2025:

“Iran droogt op,” bevestigde Dr. Sharona Mazalian Levi van The Alliance Center for Iranian Studies aan de Universiteit van Tel Aviv, die een grimmig beeld schetste van wat zij omschreef als een van de meest urgente milieu-uitdagingen waar de Islamitische Republiek vandaag de dag voor staat.

“Iran wordt geconfronteerd met een ongekende watercrisis die de stabiliteit van het land bedreigt,” zei Mazalian Levi. Ze legde uit dat meerdere factoren hebben samengewerkt om deze kritieke situatie te creëren, waarbij verschillende grote provincies nu wat zij noemde “een kantelpunt” hebben bereikt.

Volgens Mazalian Levi verklaarde het Iraanse ministerie van Energie vorige week dat de provincies Teheran, Isfahan, Razavi Khorasan en Yazd te kampen hebben met een ernstige watercrisis. Ze benadrukte de alarmerende toestand van de Karaj Dam, die miljoenen mensen in Teheran en de omliggende gebieden van water voorziet.

De watercrisis is bijna overal in Iran, maar op zijn ergst in vier van de belangrijkste provincies van het land, waaronder Teheran. De Karaj-dam waar de mensen in de hoofdstad Teheran van afhankelijk zijn, heeft nog maar 6% van zijn capaciteit. En het waterpeil daalt nog steeds.

“De Karaj Dam is nu nog maar op 6% van zijn capaciteit,” merkte ze op, verwijzend naar berichten van persbureau Tasnim dat 94% van het reservoir leeg is. “Dit is niet alleen een milieuprobleem; het is een potentiële katalysator voor burgerlijke onrust en wanorde die kunnen leiden tot nationale instabiliteit.”

Deze watercrisis moet worden onderscheiden van de crises die Iraanse demonstranten in het verleden naar buiten brachten. In 2009 protesteerden ze tegen het gebrek aan politieke vrijheid. In 2022 kwamen demonstranten in heel Iran naar buiten om te protesteren tegen de moord op Mahsa Amini, een Koerdisch Iraans meisje, door de zedenpolitie die haar had opgepakt omdat ze haar hijab niet goed droeg. De watercrisis overstijgt hen; het raakt iedereen in Iran, zelfs aanhangers van het regime.

Twee van de belangrijkste katalysatoren voor de crisis zijn wat Mazalian Levi “slecht beheer van de watersector” noemt, evenals een bevolkingsgroei van meer dan 250% in slechts 50 jaar. “Dit omvat overmatige onttrekking aan natuurlijke waterbronnen en watervoerende lagen tot het punt van uitputting,” voegde ze eraan toe.

Het duurt normaal gesproken duizenden jaren voor grote watervoerende lagen om water op te hopen, en het zal evenveel tijd kosten om ze weer volledig aan te vullen. Dat maakt het in wezen een niet-hernieuwbare bron die Iran, dat de laatste tijd bijna geen regen of sneeuwsmelt heeft gehad, in een duizelingwekkend tempo heeft verbruikt. Het zou veel beter zijn geweest voor Iran als het in plaats daarvan had vertrouwd op het houden van het water dat het gebruikt voor irrigatie, en nog belangrijker, veel beter als het nog meer, en meer geavanceerde, ontziltingsinstallaties had gebouwd langs haar kust met de Perzische Golf in het zuiden en de Kaspische Zee in het noorden.

Mazalian Levi traceerde de oorsprong van de crisis echter verder terug in de geschiedenis. Volgens de onderzoeker raakte Iran na de revolutie van 1979 internationaal geïsoleerd en werd het gedwongen om een autarkisch economisch systeem te ontwikkelen. Religieuze leiders, waaronder de toenmalige opperste leider Ruhollah Khomeini, moedigden de burgers aan om landbouw en veeteelt als levenswijze te omarmen, waarbij ze putten uit teksten over de Profeet Mohammed zelf.

Toen Ayatollah Khomeini in 1979 aan de macht kwam, werd Iran een pariastaat. Het regime besloot zo min mogelijk afhankelijk te zijn van de buitenwereld en Iraniërs die onder de Sjah het land hadden verlaten om in de steden te gaan werken, werden nu aangemoedigd om terug te keren naar het platteland om voedsel te verbouwen voor het land. Voor deze toename van de landbouweconomie was meer water nodig. De waterbesparende irrigatiemethoden die door de Israëli's zijn ontwikkeld, zoals druppelirrigatie, en de geavanceerde ontziltingsinstallaties waarin Israël wereldleider is, waren echter niet beschikbaar vanwege de vastbeslotenheid van de ayatollahs om niets te maken te hebben met de “zionistische entiteit”.

Bron: In Iran, the Water Crisis May Bring Down the Government