Baling hay at sunset

Zing een nieuw lied

Fishers of Men divider

Muzieknoot

Mijn vrouw en ik wonen in Taiwan, en hoewel er hier wel een paar goede kerken zijn, neigt het overgrote deel van de Taiwanese kerken steevast naar een vorm van verlossing door werken en andere daarmee samenhangende leerstellige dwalingen. Ik kan alleen maar speculeren hoe dit is gekomen, maar vrijwel elke kerk in Taiwan – ongeacht de naam op de deur – lijkt van mening te zijn dat 'goede werken' nodig zijn om je redding veilig te stellen.

In dezelfde lijn geloven veel Taiwanese christenen ook (omdat ze dat zo hebben geleerd en zonder meer accepteren) dat ze voor het Grote Witte Troonoordeel zullen staan om te horen of ze, bij wijze van spreken, geslaagd zijn en de hemel mogen binnengaan. Velen geloven dat als hun werken tekortschieten en ze niet worden geselecteerd, ze naar iets worden gestuurd dat sterk naar het vagevuur ruikt, hoewel dat woord nooit wordt gebruikt omdat de rooms-katholieken daar sinds de vijftiende eeuw het alleenrecht op hebben.

Om eerlijk te zijn, maak ik me daar echter niet druk om. Ik heb ontdekt dat iedereen zich op iets in de Bijbel vergist (inclusief deze schrijver), en dus is geen enkele kerk vrij van fouten. Over het algemeen ben ik bereid om een paar doctrinaire misstappen door de vingers te zien, alleen maar om samen te kunnen komen om God te aanbidden en mijn Taiwanese vrouw Phoebe de kans te geven om christelijke vrienden te maken. Met andere woorden, ik ga niet voor de prediking. Ik zeg dat omdat ik vele jaren geleden heb besloten om een eenvoudig principe te volgen dat ik graag DIY noem: Doctrine Is Yours (De leer is van jou).

Met andere woorden:

Haal je leer niet uit een kerkgenootschap.
Haal je doctrine niet uit een bepaalde predikant.

Natuurlijk kun en moet je leren van andere bronnen die je in de loop van de tijd betrouwbaar bent gaan vinden. En verlies nooit uit het oog dat godvruchtige mensen het oneens kunnen zijn over verschillende secundaire leerstellige punten zonder dat ze elkaar in de haren vliegen. Het punt is dat uiteindelijk jouw leerstellige overtuigingen van jezelf zijn.

Je moet je leer verkrijgen door te studeren
om jezelf te bewijzen als een arbeider
die zich niet hoeft te schamen
en die het woord van de waarheid recht snijdt.

Want dat is wat ons opgedragen is in 2 Timoteüs 2:15. En legioenen mensen in kerken over de hele wereld zouden er goed aan doen om deze stelregel zo goed mogelijk na te leven.

Maar ik dwaal af. Wat ik wilde zeggen is dat mijn vrouw en ik een paar maanden geleden zijn begonnen met het bezoeken van een andere kerk, aan de andere kant van Taipei City, ver van waar wij wonen. En hoewel het een behoorlijk eind rijden is, vinden we de preken allebei erg goed. Ze hebben diensten in het Engels en het Chinees, en wij gaan naar de Engelse dienst omdat Phoebe's Engels veel beter is dan mijn Chinees. De voorganger is Australiër, en ik kan de reden waarom ik hem zo waardeer in vier woorden samenvatten:

Hij. Preekt. Het. Woord.

Geen sentimentele anekdotes. Geen cartooneske toepassingen op het leven. Geen gepuf en gesnuif en gespuug op iedereen in de eerste drie rijen. Alleen het Woord van God, recht en waar. Ik zeg het niet graag, maar de waarheid is dat je jarenlang elke zondag naar de meeste kerken in Taiwan kunt gaan zonder ook maar één keer een duidelijke, rechttoe rechtaan presentatie van het evangelie van Jezus Christus te horen. De houding lijkt te zijn dat je al christen moet zijn als je de kerk binnenstapt, dus dat we ons niet hoeven te bekommeren om al die basiskennis – doe gewoon mee met een groepsactiviteit en doe mee... en tot volgende week! 08)

Maar deze predikant uit Down Under? Ik zweer het je... deze man kan geen tien minuten praten zonder te verwijzen naar het offer dat Jezus voor onze zonden op Golgotha heeft gebracht, zodat wij voor eeuwig verzoend konden worden met een heilige God die van ons houdt. En hij is het type dat zorgvuldig en naar beste vermogen precies uitlegt wat de Bijbel zegt en betekent – woord voor woord, vers voor vers (inclusief Grieks!). Dat is nu precies mijn soort predikant, en dat maakt deze kerk zo bijzonder in Taiwan en zo'n traktatie voor mij en Phoebe – en we smullen ervan als een stel hongerige coyotes die een stukje lekker aas hebben gevonden.

(Rustig maar... ik kom er wel.) Dat is dus één ding dat we leuk vinden aan deze kerk. Maar ik moet eerlijk zijn: er is één klein, onbelangrijk detail aan deze kerk dat me helemaal koud laat, en dat was iets wat ik altijd zo leuk vond aan de kerk waar mijn familie naartoe ging toen ik als kind opgroeide in een klein stadje in het hart van het Midwesten:

De liederen!

Hoe goed deze kerk ook is op punten die ertoe doen, voor God zuigen de liederen die ze zingen gewoon de levendigheid uit mij. Ik weet niet (en het kan me ook niet schelen) wie ze heeft geschreven, maar het zijn de saaiste, smakeloosste, levenloze excuses voor hymnen die ik ooit heb mogen horen en doen alsof ik ze zing.

Shakespeare

Begrijp me niet verkeerd... de teksten van de meeste van deze liedjes zijn op zich misschien saai, maar ze zijn in het algemeen wel in overeenstemming met de leer. Maar stel je eens voor dat je een sonnet van Shakespeare zingt op een melodie die op een saaie manier voortkabbelt en nergens heen gaat. Yeee-haweth.

Dus hoewel ik deze kerk erg leuk vind, hun zielige excuses voor liedjes roepen onvermijdelijk herinneringen op aan de liedjes die we zongen in de kerk waar ik ben opgegroeid – liedjes die de Heilige Geest in je buik laat voelden, je geest vulden met vuurwerk en je hart in brand staken op een manier die saaie, feelgood-liedjes gewoon niet kunnen – althans niet voor mij.

Daarom ben ik hier: om mijn top 10 van favoriete gospelsongs met jullie te delen – liedjes die ik me nog herinner van toen ik als kind in de kerk zong waar ik ben opgegroeid. Sommige zijn vrij bekende hymnen die de meesten van jullie wel zullen kennen, andere zijn misschien wat minder bekend. Maar elk nummer is voor mij een reis terug in de tijd en raakt me als geen ander lied dat ik sindsdien in een kerk heb gehoord.

Opmerkingen bij de liedjes: Ik heb de volledige songteksten en een link naar een YouTube-uitvoering van elk van deze top 10-liedjes toegevoegd, en ik heb mijn best gedaan om de songteksten van elk van deze 10 liedjes weer te geven zoals ze in de bijbehorende video worden uitgevoerd. Het is dus mogelijk dat sommige coupletten zijn weggelaten of herschikt, en dat enkele woorden afwijken van andere gedrukte versies.

Voor deze top 10 video's heb ik mijn best gedaan om op YouTube uitvoeringen van goede kwaliteit te vinden in verschillende stijlen, variërend van mijn favoriete gospelkwartet tot een geweldige zesdelige a capellagroep uit Oeganda, dus hopelijk is er voor elk wat wils.

(Aan het einde van het artikel noem ik nog twee nummers waarvoor ik alleen een link naar een algemene YouTube-video met de songtekst heb toegevoegd.)

Als vertaler heb ik ervoor gekozen om soms de engelse tekst weer te geven als er een goede Nederlandse vertaling onder stond.

De top 10

1. Are You Washed in the Blood?

Uitgevoerd door Joey + Rory / YouTube

[v1] Have you been to Jesus for the cleansing power?
Are you washed in the blood of the Lamb?
Are you fully trusting in His grace this hour?
Are you washed in the blood of the Lamb?

[Chorus] Are you washed in the blood,
In the soul cleansing blood of the Lamb?
Are your garments spotless?
Are they white as snow?
Are you washed in the blood of the Lamb?

[v2] Are you walking daily by the Savior's side?
Are you washed in the blood of the Lamb?
Do you rest each moment in the Crucified?
Are you washed in the blood of the Lamb?

[Chorus]

[v3] Lay aside your garments that are stained with sin,
And be washed in the blood of the Lamb;
There's a fountain flowing for the soul unclean,
O be washed in the blood of the Lamb!

[Chorus]

Are your garments spotless?
Are they white as snow?
O be washed in the blood of the Lamb!

Logo van het Leger des Heils

Opmerkingen: “Are You Washed in the Blood?” werd in 1878 geschreven door een presbyteriaanse predikant genaamd Elisha Hoffman. Dit lied werd erg populair binnen het Leger des Heils aan het einde van de negentiende eeuw, toen de kerk in Amerika zich vooral richtte op het hervormen van een corrupte samenleving in plaats van het redden van individuele zondaars (het zogenaamde sociale evangelie).

Maar zelfs toen het sociale evangelie in het begin van de twintigste eeuw in populariteit begon af te nemen, bleef het lied populair in veel kerken in het hele land, omdat het – sociaal evangelie of niet – de kernvraag van het evangelie op een krachtige manier naar voren brengt. En die vraag is in tweeduizend jaar niet veranderd en zal ook nooit veranderen:

Zijn uw zonden weggewassen door het bloed van het Lam?

Een van mijn favoriete regels in dit lied is altijd geweest: “Zijn uw kleren vlekkeloos? / Zijn ze wit als sneeuw?” Dit doet me altijd denken aan hoe we eruit zullen zien wanneer we terugkeren met Christus bij de wederkomst om met Hem te regeren in het koninkrijk:

7"Laten we ons verheugen en ons enorm verheugen, en laten we Hem de eer geven. Want de bruiloft van het Lam is gekomen, en zijn vrouw [dat zijn wij] heeft zich gereedgemaakt." 8Haar is gegeven haar te kleden in stralend, rein, fijn linnen, want het fijne linnen is de gerechtigde daden van de heiligen. [Wij keren terug naar de aarde met Christus bij de wederkomst, gekleed in onze "vlekkeloze gewaden" die "wit zijn als sneeuw".]

9Hij zei tegen mij: "Schrijf: 'Zalig zijn zij die uitgenodigd zijn voor het bruiloftsmaal van het Lam.'" [Het bruiloftsmaal op aarde (dat volgt op de huwelijksceremonie in de hemel) zal een van de eerste dingen op de agenda zijn wanneer we met Christus naar de aarde terugkeren.]

(Openbaring 19:7-9a / nadruk & [opmerkingen] toegevoegd)

En vergeef me dat ik het voor de hand liggende zeg, maar dit is slechts één reden waarom de gelijkenis van de tien maagden niet over de kerk kan gaan. De kerk in haar geheel (de bruid) is binnen bij het bruiloftsmaal – hoe kan dan de helft van de bruid buiten staan proberen binnen te komen en de toegang worden geweigerd, terwijl de andere helft van de bruid wel wordt toegelaten tot haar eigen bruiloftsmaal?

Hoe werkt dat?!

In die gelijkenis (Matteüs 25:1-13) wordt de bruid nooit genoemd en is ze duidelijk vanaf het begin door de bruidegom meegenomen (bij de Opname). Later in de gelijkenis bevindt de bruid zich precies waar je haar zou verwachten: binnen, genietend van haar eigen bruiloftsmaal. Nee... de maagden kunnen niet de kerk zijn: dit bruiloftsmaal volgt op de wederkomst, en deze maagden kunnen niemand anders zijn dan overlevenden van de Verdrukking die ofwel een getrouw getuigenis hebben gegeven (de schapen) ofwel hebben gefaald en dat niet hebben gedaan (de bokken).

“Schapen?! Geiten?! Hé, je hebt het over de verkeerde gelijkenis, man!”

Oh ja? Zoals ik in een eerder artikel heb besproken, ben ik ervan overtuigd dat alle drie de gelijkenissen in Mattheüs 25 (de gelijkenis van de tien maagden, de gelijkenis van de talenten en het oordeel over de schapen en de bokken) van toepassing zijn op deze twee groepen mensen bij de inauguratie van het duizendjarige koninkrijk.

2. Ruw Houten kruis

Uitgevoerd door Redeemed Quartet / YouTube

[v1] Op die heuvel daarginds, stond een ruwhouten kruis,
het symbool van vervloeking en schuld.
Maar dat kruis is voor ons, toch het kostbaarst kleinood,
daar Gods wet aan dat hout werd vervuld.

[Refrein] ‘k Klem mij daarom aan Golgotha’s kruis,
tot de Heer’ komt en met Hem het loon,
als die grote dag aanbreekt en Hij ons dat kruis
dan verwisselt voor d’ eeuwigheidskroon.

[v2] O, dat ruwhouten kruis, door de wereld gesmaad,
heeft een wond’re bekoring en macht.
Want Gods Zoon liet Zijn troon, Hij droeg smaadheid en hoon,
om de vreugd’ die dat kruis voor ons bracht.

[Refrein / laatste twee regels herhalen]

Opmerkingen: "Het Ruw Houten Kruis" werd in 1913 geschreven door George Bennard, die enkele jaren bij het Leger des Heils in Iowa diende voordat hij tot predikant werd gewijd in de Methodistenkerk.

Dit oude, aangrijpende lied neemt je mee terug naar waar het allemaal begon: het kruis. Persoonlijk heb ik altijd genoten van de zin "its shame and reproach gladly bear" (zijn schande en smaad graag dragen), omdat dit hele concept in veel kerken tegenwoordig effectief onder het tapijt is geveegd. En wat in de plaats is gekomen van "schande en smaad graag dragen" is toenadering door politieke correctheid. Deze zin verwijst naar wat Jezus tegen zijn discipelen zei in het Evangelie van Johannes:

18Als de wereld u haat, weet dan dat hij mij eerder heeft gehaat dan u. 18Als u van de wereld was, zou de wereld het hare liefhebben. Maar omdat u niet van de wereld bent, omdat ik u uit de wereld heb gekozen, haat de wereld u.

(Johannes 15:18-19)

We moeten dus niet verwachten dat de wereld ons als gelovigen in het evangelie liefheeft, noch dat zij het evangelie warmhartig aanvaardt wanneer wij het met hen delen. Dat is het punt:

Het evangelie was nooit bedoeld om
een glimlach op het gezicht van zondaars te krijgen.

Het was bedoeld om de glimlach
van het gezicht van zondaars te krijgen.

Volgens Jezus is dat nu eenmaal hoe het zit. We zijn in de wereld, maar niet van de wereld. Als dat wel zo was, zou de wereld van zichzelf houden.

Your Best Life Now Church

Het runnen van een kerk is tegenwoordig grotendeels een zakelijke aangelegenheid geworden, en de belangrijkste taak is om de kerkbanken te vullen. Het stemt me triest om te zeggen, maar in veel van de hedendaagse kerken is het zo ver gekomen dat de sleutel tot een volle kerk ligt in het aanspreken van de wereld door de maatschappelijke opvattingen te weerspiegelen die de wereld aanhangt. Dat betekent dat kruisen worden weggehaald, dat er niet over 'zonde' wordt gesproken en dat trendy, woke sociale kwesties zoals LGBT-rechten, waar de wereld zo enthousiast over is, worden ondersteund. Met andere woorden, het mantra van veel moderne kerken is geworden:

We willen de wereld zeker niet beledigen, dus laten we
de wereld aantrekken door meer als de wereld te zijn.

En het werkt als een charme: veel kerken zitten tegenwoordig vol met mensen die het evangelie niet eens begrijpen, maar ervan overtuigd zijn dat ze vooroplopen in het verbeteren van de wereld... voor God, natuurlijk.

Het breekt mijn hart... en ik verlang naar de dag waarop we zullen Zijn glorie delen in ons huis ver weg.

3. Love Lifted Me

Uitgevoerd door Jehova Shalom Acapella / YouTube

[v1] I was sinking deep in sin,
Far from the peaceful shore,
Very deeply stained within,
Sinking to rise no more;
But the Master of the sea
Heard my despairing cry,
From the waters lifted me,
Now safe am I.

[Chorus] Love lifted me, love lifted me,
When nothing else could help,
Love lifted me;
Love lifted me, love lifted me,
When nothing else could help,
Love lifted me.

[v2] Souls in danger, look above,
Jesus completely saves;
He will lift you by His word
Out of the angry waves.
He's the Master of the sea,
Billows His will obey;
He your Savior wants to be,
Be saved today.

[Chorus]

Opmerkingen: “Love Lifted Me” is geschreven door James Rowe, de zoon van een Britse kopermijnwerker. Rowe emigreerde in 1889 naar de Verenigde Staten en dit lied werd voor het eerst gepubliceerd in 1912.

Het lied verwijst voornamelijk naar de scène in Mattheüs 14 waarin Jezus over het water loopt en Petrus vraagt hetzelfde te doen, maar met beperkt succes:

22Jezus dwong de discipelen onmiddellijk in de boot te stappen en voor hem uit naar de overkant te varen, terwijl hij de menigte wegstuurde. 23Nadat hij de menigte had weggestuurd, ging hij alleen de berg op om te bidden. Toen de avond viel, was hij daar alleen. 24Maar de boot was nu midden op zee, door de golven heen en weer geslingerd, want de wind was tegen. 25In de vierde nachtwake kwam Jezus naar hen toe, lopend over het meer. 26Toen de discipelen hem op het meer zagen lopen, raakten ze in paniek en riepen ze: 'Het is een spook!' en ze schreeuwden van angst. 27Maar Jezus sprak meteen tot hen en zei: 'Wees gerust, ik ben het! Wees niet bang.'

28Petrus antwoordde hem en zei: “Heer, als u het bent, beveel mij dan naar u toe te komen over het water.” 29Hij zei: “Kom!” Petrus stapte uit de boot en liep over het water naar Jezus toe. 30Maar toen hij zag dat de wind sterk was, werd hij bang en begon hij te zinken. Hij riep: 'Heer, red mij!' 31Jezus strekte onmiddellijk zijn hand uit, greep hem vast en zei tegen hem: 'Kleingelovige, waarom twijfelde je?' [Dit raakt me diep: Petrus heeft zojuist een wonderbaarlijk geloof getoond, maar Jezus berispt hem omdat hij “kleingelovig” is. 32Toen zij in de boot waren gestapt, ging de wind liggen. 33Degenen die in de boot waren, kwamen naar hem toe en aanbaden hem, zeggende: “U bent werkelijk de Zoon van God!”

(Matteüs 14:22-33 / nadruk & [opmerkingen] toegevoegd)

Het lied gebruikt het beeld van de stormachtige zee als metafoor voor de zonde, en de liefde van Jezus tilt ons uit onze zondige toestand op een manier die vergelijkbaar is met de manier waarop Hij Petrus uit de golven tilde toen hij wankelde. Hoewel het misschien geen perfecte analogie is, is het toch effectief en brengt het lied de boodschap op een levendige, krachtige manier over.

4. Leaning on the Everlasting Arms

Uitgevoerd door Redeemed Quartet / YouTube

[v1] Wat een gemeenschap, wat een goddelijke vreugde,
Leunend op de eeuwige armen;
Wat een zegen, wat een vrede is het mijne,
Leunen op de eeuwige armen.

[Chorus] Leunend, leunend,
Veilig en zeker voor alle onrust;
Leunend, leunend,
Leunend op de eeuwige armen.

[v2] O, hoe zoet is het om op deze pelgrimsweg te wandelen,
Leunend op de eeuwige armen;
O, hoe helder wordt het pad met de dag,
Leunend op de eeuwige armen.

[Refrein x 2 / laatste regel herhalen]

Opmerkingen: “Leaning on the Everlasting Arms” is geschreven door Anthony Showalter en Elisha Hoffman en gepubliceerd in 1887. Volgens Showalter had hij brieven ontvangen van twee voormalige studenten die vertelden dat hun vrouwen waren overleden, en toen hij troostbrieven schreef, werd hij geïnspireerd door de volgende woorden uit het boek Deuteronomium:

27De eeuwige God is uw woning. Onder u zijn de eeuwige armen.

(Deuteronomium 33:27a)

Er zijn maar weinig beelden die een gelovige meer troost, zekerheid en vrede kunnen geven dan het beeld van rusten op de machtige armen van God de Vader. Dit idee dat we rust, vrede, zekerheid, veiligheid enz. in God hebben, is een veelvoorkomend thema in veel hymnen, maar ik zou moeite hebben om er een te noemen die dit beter uitdrukt dan “Leaning on the Everlasting Arms”.

5. At Calvary

Uitgevoerd door de Collingsworth Family / YouTube

[v1] Jarenlang leefde ik in ijdelheid en trots,
Zonder te geven om mijn Heer die gekruisigd was,
Niet wetende dat Hij voor mij stierf
Op Golgotha.

[Refrein] Er was grote genade en vrijheid,
Er was mij vergeving in overvloed geschonken,
Daar vond mijn bezwaarde ziel vrijheid
Op Golgotha.

[v2] Door Gods Woord leerde ik eindelijk mijn zonde kennen,
Toen beefde ik voor de wet die ik had verworpen,
Totdat mijn schuldige ziel zich smekend wendde
Tot Golgotha.

[v3] O, de liefde die het plan van verlossing heeft gesmeed!
O, de genade die het tot de mens bracht!
O, de machtige kloof die God overspande
Op Golgotha.

[Refrein]

[v4] Nu heb ik alles aan Jezus gegeven,
Nu erken ik Hem graag als mijn Koning,
Nu kan mijn opgenomen ziel alleen maar zingen
Van Golgotha.

[Refrein]

Er was grote barmhartigheid en genade was vrij,
Op Golgotha... Golgotha.

Opmerkingen: “At Calvary” werd in 1895 geschreven door William Newell. Newell gaf destijds les aan het Moody Bible Institute in Chicago en de tekst van het lied kwam bij hem op toen hij op weg was naar een les. Volgens Newell glipte hij op weg naar zijn klas een leeg klaslokaal binnen en krabbelde hij de tekst op de achterkant van een envelop. Hmm... dat klinkt bekend:

Het doet me denken aan een jonge advocaat uit Georgetown die een gedicht op de achterkant van een envelop krabbelde terwijl hij op het dek van een Brits oorlogsschip stond en de Amerikaanse vlag nog zag wapperen in 1814 – een gedicht getiteld “The Defence of Fort M'Henry”. Eh... ik bedoel “The Star-Spangled Banner”.

Wat me opvalt aan de tekst van dit lied is hoe toepasselijk de woorden van het eerste couplet zijn: “Jarenlang heb ik in ijdelheid en trots geleefd / zonder me iets aan te trekken van mijn Heer die gekruisigd werd / zonder te beseffen dat Hij voor mij stierf / op Golgotha.”

Trots... de erfzonde en de brandstof die de vlammen van talloze andere zonden aanwakkert - en een zonde waaraan we allemaal schuldig zijn. Maar let goed op het gebruik van de woorden “zorgde” en “wist”.

Plotseling wordt het feit dat
Christus tweeduizend jaar
geleden aan het kruis stierf
een levensveranderende,
eeuwigheid veranderende
realiteit.

Bedenk eens: Als mensen er niet om geven dat Jezus gekruisigd is, dan is de duidelijke suggestie dat ze er wel degelijk van weten (en de meeste ongeredde mensen weten er wel degelijk van), maar dat het hen gewoon niets kan schelen. Het is een algemeen aanvaard historisch feit dat Jezus tweeduizend jaar geleden aan een kruis werd genageld. Maar de gebruikelijke reactie van veel ongelovige mensen is meestal als volgt:

(Geeuw)...“En dan? Ja, dat heb ik op de zondagsschool gehoord toen ik klein was. Nou en? Wat heeft dat met mij te maken? Ik probeer een goed mens te zijn.”

Ze weten intellectueel wel dat Jezus gekruisigd is, maar dat feit kan hen niet echt iets schelen. Het is gewoon een historische gebeurtenis. Het betekent voor hen ongeveer evenveel als de ondertekening van de Magna Carta. En de reden dat ze zo denken, is omdat ze niet weten dat Hij stierf om hen te redden.

Maar wanneer iemand de boodschap van het evangelie hoort en de Heilige Geest hem overtuigt van zijn zonde en hem tot Christus trekt, verandert dat alles radicaal. Plotseling wordt het feit dat Christus tweeduizend jaar geleden aan het kruis stierf een levensveranderende, eeuwigheidsveranderende realiteit. Eindelijk beseffen ze dat Hij stierf voor hun zonden, zodat zij vergeven konden worden en zij voor eeuwig verzoend konden worden met een heilige God die hen zo liefheeft dat Hij het leven van Zijn Zoon offerde om dit mogelijk te maken.

Nu geven ze er wel om dat Hij stierf. Nu is het persoonlijk op een manier die dieper en ingrijpender is dan alles wat ze ooit hebben meegemaakt.

Wat ik bedoel is dat het kunstzinnige gebruik van de woorden “geven om” en “weten” in deze regels deze realiteit perfect weergeeft.

6. Standing on the Promises

Uitgevoerd door Alan Jackson / YouTube

[v1] Standing on the promises of Christ, my King,
Through eternal ages let his praises ring;
Glory in the highest, I will shout and sing,
Standing on the promises of God.

[Chorus] Standing, standing,
Standing on the promises of God, my Savior;
Standing, standing,
I'm standing on the promises of God.

[v2] Standing on the promises I cannot fall,
List'ning ev'ry moment to the Spirit's call,
Resting in my Savior as my all in all,
Standing on the promises of God.

[Chorus]

Opmerkingen: “Standing on the Promises” werd in 1886 geschreven door Russel Kelso Carter, die professor was aan het Pennsylvania Military College in Chester en ook predikant was bij de Methodist Episcopal Church.

Net als “Leaning on the Everlasting Arms” spreekt dit lied over het vertrouwen, de zekerheid en de vrede die we hebben in een juiste relatie met God, die tot stand is gekomen door ons geloof in Christus. Een groot deel daarvan is ons begrip dat alle beloften van God ja en amen zijn:

20Want alle beloften van God zijn ja in Hem, en in Hem Amen, tot eer van God door ons.

(2 Korintiërs 1:20 KJV)

Over beloften gesproken, hier is een korte top 10-lijst:

1. Gods liefde en goedheid blijven voor altijd bestaan (Ps. 136; Jes. 54:10).
2. Gods genade is beschikbaar voor iedereen die zich bekeert (1 Joh. 1:9; Ps. 86:5).
3. God verlaat je nooit (Deut. 31:8; Joz. 1:9, Heb. 13:5).
4. God geeft kracht aan wie vermoeid is (Jes. 40:31; 41:10).
5. God is onze redding en bescherming (Ps. 9:9-10; 107:13-16).
6. Gods redding is voor de hele wereld (Joh. 3:16, 36).
7. God zal in al onze behoeften voorzien (Fil. 4:19).
8. God troost ons altijd (Ps. 23:4).
9. God hoort onze gebeden (Ps. 34:17; 50:15).
10. God zal alle dingen ten goede keren (Rom. 8:28).

En dit zijn slechts enkele van de vele beloften waarop we kunnen vertrouwen.

7. Er is kracht in het bloed

Uitgevoerd door Music of Hope / YouTube

[v1] Wilt u vrij zijn van zonde en schuld?
Er is kracht in het bloed, kracht in het bloed;
Zou je het kwaad willen overwinnen?
Er zit wonderbaarlijke kracht in het bloed.

[Refrein] Er is kracht, kracht, wonderbaarlijke kracht
In het bloed van het Lam;
Er is kracht, kracht, wonderbaarlijke kracht
In het kostbare bloed van het Lam.

[v2] Wil je vrij zijn van je hartstocht en trots?
Er is kracht in het bloed, kracht in het bloed;
Kom voor reiniging naar Golgotha's vloed,
Er is wonderbaarlijke kracht in het bloed.

[Refrein]

[v3] Wil je Jezus, je Koning, dienen?
Er is kracht in het bloed, kracht in het bloed;
Wil je elke dag leven om Hem te loven?
Er is wonderbaarlijke kracht in het bloed.

[Refrein x 2]

Opmerkingen: “There Is Power in the Blood” werd in 1889 geschreven door Lewis E. Jones, een afgestudeerde van het Moody Bible Institute die vervolgens voor de YMCA ging werken. Jones, die als hobby hymnen schreef, schreef dit lied tijdens een kampbijeenkomst in Mountain Lake Park, Maryland.

Over kracht gesproken, ik hou van dit lied vanwege zijn krachtige eenvoud: Het gaat recht op het rake punt af, zoals elke goede hymne dat hoort te doen, en dat op een vrolijke, levendige manier die gewoon leuk is om te zingen.

Het valt me op dat veel moderne kerkliederen, hoe goed ze ook zijn, op de een of andere manier de harde, confronterende elementen van het evangelie vermijden en kiezen voor zachte en soepele teksten. En het bloed dat Jezus aan het kruis heeft vergoten is wel het hardste, meest confronterende element van het evangelie dat er bestaat.

Het spijt me, maar daar is niets zacht en glad aan.

En ik hou van liedjes die je de kans geven om die harde, confronterende elementen van de daken te schreeuwen.

8. What a Friend We Have in Jesus

Uitgevoerd door Redeemed Quartet / YouTube

[v1] Wat een vriend hebben we in Jezus,
Al onze zonden en verdriet te dragen!
Wat een voorrecht om
Alles aan God in gebed te dragen!
O, wat een vrede verliezen we vaak,
O, wat een onnodige pijn dragen we,
Allemaal omdat we niet
Alles aan God in gebed dragen!

[v2] Hebben we beproevingen en verleidingen?
Is er ergens moeilijkheden?
We moeten nooit ontmoedigd raken;
Breng het in gebed voor de Heer!
Kunnen we een vriend vinden die zo trouw is
Dat hij al ons verdriet met ons deelt?
Jezus kent al onze zwakheden,
Breng het in gebed voor de Heer!

[v3] Zijn we zwak en zwaar beladen,
Belemmerd door een last van zorgen?
Dierbare Verlosser, nog steeds onze toevlucht;
Breng het in gebed tot de Heer!
Verachten en verlaten je vrienden je?
Breng het in gebed tot de Heer!
Hij zal je in zijn armen nemen en je beschermen,
Daar zul je troost vinden. [herhaal laatste twee regels]

Opmerkingen: “What a Friend We Have in Jesus” werd in 1855 geschreven door Joseph M. Scriven, een Ierse immigrant in Canada. Hoe meer je leest over het tragische leven van Scriven, hoe meer je kunt begrijpen wat hem motiveerde om zo'n lied te schrijven.

Scriven schreef zich in bij de militaire academie om zich voor te bereiden op een carrière in het leger, maar een slechte gezondheid dwong hem dat idee op te geven. Niet lang daarna, in 1843, verdronk zijn verloofde op de avond voor hun bruiloft. Hij werd leraar in Ontario, maar in 1860 stierf ook zijn tweede verloofde na een kort ziekbed. Daarna dreef de steeds excentrieker wordende Scriven van baantje naar baantje en leefde hij grotendeels van de vrijgevigheid van anderen. Hij was lid van de Plymouth Brethren en probeerde volledig letterlijk te leven volgens de leer van Jezus in de Bergrede.

In zijn laatste jaren leed hij naar verluidt aan depressies en stierf hij, net als zijn eerste verloofde, in 1886 door een verdrinkingsongeval. We zullen het waarschijnlijk nooit zeker weten, maar sommigen vermoeden dat zijn dood eerder zelfmoord was dan een ongeluk.

Het is dan ook ontnuchterend om te denken aan de diepe pijn en het verdriet die aanleiding gaven tot dit krachtige lied, een lied dat door de jaren heen miljoenen mensen heeft gezegend, bemoedigd en opbeurd.

Inclusief mijzelf.

9. Mansion Over the Hilltop

Uitgevoerd door de Acappella Company / YouTube

[v1] Ik ben tevreden met alleen een huisje beneden,
Een beetje zilver en een beetje goud;
Maar in die stad, waar de verlosten zullen schitteren
Wil ik een gouden huis, met zilveren randen.

[REFREIN] Ik heb een herenhuis net boven de heuveltop,
In dat stralende land waar we nooit oud zullen worden;
En op een dag zullen we daar nooit meer ronddwalen,
Maar lopen op straten die van puur goud zijn.

[v2] Hoewel ik vaak verleid, gekweld en verleid word
En net als de profeet mijn hoofd op een steen leg;
En hoewel ik hier geen permanente woning vind,
Weet ik dat hij mij een eigen herenhuis zal geven.

[REFREIN]

[v3] Denk niet dat ik arm ben, Heer, verlaten of eenzaam,
Ik ben niet ontmoedigd, ik ben op weg naar de hemel;
Ik ben slechts een pelgrim op zoek naar een stad,
ik wil een herenhuis, een harp en een kroon.

[REFREIN x 2]

Opmerkingen: “Mansion Over the Hilltop” werd in 1949 geschreven door Ira Stanphil, een van Amerika's meest productieve gospelschrijvers. Hij was predikant bij de Assemblies of God (dezelfde kerkgenootschap als waar mijn familie naartoe ging toen ik klein was) en componeerde meer dan 500 hymnen. Ik heb altijd van dit soort liedjes gehouden, omdat ze ons helpen ons voor te stellen hoe de hemel eruit zal zien – en het beeld van een herenhuis op een heuveltop komt daar waarschijnlijk het dichtst bij in de buurt.

Mansion

En dat is het juist:

We kunnen ons echt niet voorstellen hoe de hemel eruit zal zien!

Maar zoals het er nu uitziet, zijn we waarschijnlijk dicht genoeg bij de dag waarop we "dat stralende land waar we nooit oud worden" zullen betreden, dat we er maar beter wat meer over kunnen gaan nadenken.

10. When We All Get to Heaven

Uitgevoerd door Alan Jackson / YouTube

[v1] Zing over de wonderbaarlijke liefde van Jezus,
Zing van Zijn barmhartigheid en genade;
In de heldere en gezegende woningen
Zal Hij een plaats voor ons bereiden.

[REFREIN] Wanneer we allemaal in de hemel komen,
Wat een dag van vreugde zal dat zijn!
Wanneer we allemaal Jezus zien,
Zullen we zingen en juichen om de overwinning!

[v2] Voorwaarts naar de prijs die voor ons ligt!
Binnenkort zullen we Zijn schoonheid aanschouwen;
Binnenkort zullen de parelpoorten opengaan—
We zullen over de straten van goud lopen.

[REFREIN / herhaal laatste twee regels]

Opmerkingen: “When We All Get to Heaven” werd in 1898 geschreven door Eliza Edmunds Hewitt. Zij was lerares en een productief schrijfster van hymnen die betrokken was bij tal van activiteiten in de Presbyteriaanse Kerk in Philadelphia, waar zij haar hele leven woonde.

Dit is weer een lied dat gaat over de onvoorstelbaar prachtige plek waar we binnenkort zullen wonen – een plek waarvan Jezus Zijn discipelen vertelde dat Hij die voor ons zou gaan voorbereiden, zodat wij zouden zijn waar Hij was.

Ik vind de zin “wanneer we Jezus allemaal zien” prachtig, want wanneer we Hem zien, zullen we Hem zien zoals Hij is, omdat we net als Hij zullen zijn:

2Geliefden, nu zijn wij kinderen van God, en het is nog niet duidelijk wat wij zullen zijn, maar wij weten dat wanneer Hij verschijnt, wij aan Hem gelijk zullen zijn, want wij zullen Hem zien zoals Hij is.

(1 Johannes 3:2 AKJV)

In de hemel na de Opname zullen we allemaal verheerlijkte lichamen hebben die zowel in het aardse als in het geestelijke rijk kunnen functioneren, en we zullen heen en weer kunnen reizen tussen de twee. (Mijn persoonlijke woord hiervoor is “transdimensionaal”.) Dit zal nodig zijn omdat we (a) in de hemel zullen bestaan, maar ook (b) naar de aarde zullen terugkeren om met Christus te regeren in het koninkrijk. Dat is een manier waarop we op Hem zullen lijken, en wanneer we Hem uiteindelijk zien, zullen we Hem kunnen zien als het transdimensionale wezen dat Hij is, omdat we lichamen zullen hebben met een vergelijkbaar vermogen om in en uit dimensies te bewegen waar we momenteel geen toegang toe hebben.

Denk er eens over na: dit is waarom de discipelen in paniek raakten toen Jezus later op de dag van de opstanding in een afgesloten kamer bij hen verscheen (Lucas 24:36-43). Ze dachten dat Hij een geest was, en ik denk dat Jezus hen om iets te eten vroeg om hen te kalmeren en hen ervan te overtuigen dat Hij het echt was, in levende lijve, om zo te zeggen. Het punt is simpelweg dit:

Ze konden Hem niet zien zoals Hij was
omdat ze niet zoals Hij waren.

Daarom schrokken ze zich rot toen Hij uit het niets verscheen.

Maar glorie aan God... dat zal niet het geval zijn voor ons “wanneer we allemaal in de hemel komen”. We zullen allemaal een verheerlijkt lichaam hebben, vergelijkbaar met dat van Jezus, en dus zullen we ons op vrijwel dezelfde manier kunnen voortbewegen.

CW hits

Nee, niet Country & Western: tenenkrommend. Terwijl ik met veel plezier terugdacht aan de tien bovenstaande nummers, herinnerde ik me een paar nummers die we zongen en waarvan de tekst me irriteerde. Niet per se in termen van doctrine... maar iets. Er waren twee nummers die we in onze kerk zongen en waarvan de tekst me gewoon problemen bezorgde.

"He Lives" Het eerste liedje dat ik wil noemen is "He Lives" (YouTube met songtekst), en het is zo populair dat ik denk dat velen van jullie het wel eens gehoord hebben. Ik geef jullie alleen het laatste stukje van het refrein, want dat is het deel waar ik van gruwel:

"Vraag me niet hoe ik weet dat Hij leeft:
Hij leeft in mijn hart."

Hand op hart

...net als Elvis, de paashaas en mijn oma. Begrijp me niet verkeerd, dit is een prachtig, krachtig lied, dat iets heel belangrijks uitdraagt: Christus leeft, en daarom kunnen we verzoend worden met de Vader door geloof in het verzoeningswerk van Zijn Zoon voor onze zonden.

Maar als iemand mij zou vragen hoe ik weet dat Hij leeft, zou dit het laatste zijn wat ik zou zeggen, want het is misschien wel het zwakste antwoord dat je kunt geven. Waarom? Denk er eens over na: “Hij leeft in mijn hart...” Een moslim zou hetzelfde antwoord kunnen geven over Allah. Een hindoe zou hetzelfde antwoord kunnen geven voor Krishna. Een aanhanger van vrijwel elke andere valse religie op aarde zou hetzelfde antwoord kunnen geven voor welke valse god hij ook aanbidt.

Sorry sportliefhebbers, maar dat is niet voldoende.

En de reden is simpel:

Valse religies staan bol van fantasieën.
Het christendom staat vol met historische feiten.

Dat is een groot verschil. Je hoeft niet diep te graven om te ontdekken dat het feit dat Christus uit het graf is opgestaan in vervulling van de profetieën uit het Oude Testament en precies zoals beschreven in het Nieuwe Testament, op verschillende manieren kan worden gestaafd door historische feiten – feiten die alleen worden verworpen door mensen die simpelweg weigeren te geloven, wat er ook gebeurt.

Dit onderwerp valt ver buiten het bestek van dit artikel, maar ik zal u in ieder geval twee korte punten geven:

1. De reactie van de Joodse religieuze leiders.

De Joodse religieuze leiders waren zo wanhopig om de ongemakkelijke waarheid van de opstanding te verbergen dat ze de Romeinse bewakers betaalden om tegen hun superieuren te liegen dat enkele lasterlijke volgelingen van Christus Zijn graf hadden opengebroken en Zijn lichaam hadden gestolen terwijl zij slapend de wacht hielden – wat in het Romeinse leger een misdaad was die met de dood werd bestraft. De Joden betaalden hen een flinke som geld en beloofden hen te beschermen als ze onder de loep zouden worden genomen (Matt. 28:11-15).

Een bijzonder voorwerp dat dit lijkt te bevestigen, is de inscriptie van Nazareth, een marmeren tablet dat in 1878 in Nazareth werd gevonden (hoewel het onduidelijk is waar het precies is gevonden) en dat dateert uit de eerste helft van de eerste eeuw. Het bevat een officiële inscriptie in het Grieks van een onbekende Romeinse keizer die de doodstraf oplegde aan iedereen die een graf of tombe ontheiligde, met name het lichaam zelf.

Sommige deskundigen zijn van mening dat dit decreet nooit specifiek betrekking had op Christus, maar ze kunnen niet met zekerheid bewijzen dat dit niet het geval is. Veel nieuwtestamentici vinden het echter intrigerend, aangezien maar weinig grafrovers hun tijd verspilden met de lichamen zelf. Ik bedoel, waarom zouden ze??

Ze waren op buit uit, niet op botten!

Met andere woorden, volgens velen is het heel goed mogelijk dat de Joodse religieuze leiders met hun leugen over hoe enkele van Christus' schurken zijn volgelingen Zijn graf hadden opengebroken en Zijn lichaam hadden gestolen (en genoeg mensen trapten daarin) zoveel opschudding veroorzaakten dat dit de Romeinen er uiteindelijk toe aanzette een dergelijk decreet uit te vaardigen in de hoop dergelijke lijkenroof in de toekomst te voorkomen.

We zullen het misschien nooit zeker weten, maar het sluit wel aan bij het historische verhaal.

2. De reactie van Zijn discipelen.

Nog overtuigender vind ik echter de reactie van de discipelen van Christus na de opstanding. Na de kruisiging verscholen ze zich achter gesloten deuren op verschillende plaatsen in Jeruzalem, uit angst voor de Joden. Nu hun onverschrokken leider Jezus uit de weg was, zouden de Farizeeën geen tijd verliezen om zijn volgelingen op te pakken en ook hen te straffen. Maar drie dagen later gebeurde er iets vreemds dat met natuurlijke middelen nauwelijks te verklaren is. Letterlijk van de ene op de andere dag werden deze bevende, verwarde mannen – mannen die vreesden dat alles waarvoor ze de afgelopen drieënhalf jaar hadden geleefd op brute wijze was vernietigd – plotseling en op onverklaarbare wijze de moedigste, meest onverschrokken evangelisten werden die de wereld ooit had gezien, en op Johannes na werden ze uiteindelijk allemaal gemarteld vanwege hun onwankelbare getuigenis dat Jezus van Nazareth uit het graf was opgestaan om voor onze zonden te boeten.

Toch willen sommigen wanhopig geloven dat zij hun leven hebben gegeven om het evangelie te verspreiden, terwijl zij heel goed wisten dat het een fantastisch verzinsel was dat zij hadden bedacht. Echt waar??

Weinigen sterven voor de waarheid.
Wie sterft er nu voor een sterk verhaal?!

"In the Garden" Dit tweede liedje doet me nog meer ineenkrimpen, en het is een prachtig liedje getiteld "In the Garden" (YouTube met songtekst). Maar hoe mooi het ook is, ik vind sommige teksten moeilijk om naar te luisteren, en hier is een regel die me elke keer weer doet huiveren:

"Hij spreekt en de klank van Zijn stem
is zo zoet dat de vogels hun gezang staken.”

Verschillende andere regels hebben ongeveer hetzelfde effect op mij... en wat is dat effect dan, zou je onschuldig kunnen vragen.

Oké, ik voel me een beetje ongemakkelijk... Ik weet niet goed hoe ik dit moet zeggen, en ik probeer beleefd te blijven en zo. Maar ik kan het net zo goed maar zeggen:

Voor mij klinkt Jezus in de tekst van dit lied als je geheime vriendje.

Zo, ik heb het gezegd. Het is een prachtig lied, maar voor God – ik krimp gewoon elke keer als ik het hoor... en daar laat ik het bij. Als je “In the Garden” mooi vindt, en ik hoop van wel, dan bid ik dat het je zegen brengt. Hetzelfde geldt voor “He Lives”.

En alsjeblieft, wat je ook doet, laat mijn rare reacties op deze twee prachtige nummers je plezier in deze nummers op geen enkele manier beïnvloeden. Dat is gewoon mijn rare kleine zelf die zijn rare kleine zelf is.

Maar vergeef me als ik ze niet opneem in mijn top 10.

Bustin' loose

Zoals je misschien al geraden hebt, komt de titel van dit artikel uit het boek Openbaring, waar we zien hoe de opgenomen Kerk, vertegenwoordigd door de 24 oudsten, “een nieuw lied zingt” samen met de vier levende wezens voor de troon in Openbaring 5, net voordat Jezus de zegels van de boekrol opent om de Verdrukking in Openbaring 6 te beginnen:

8Toen Hij het boek had genomen, vielen de vier levende wezens en de vierentwintig oudsten voor het Lam neer, elk met een harp en gouden schalen vol wierook, die de gebeden van de heiligen zijn. 9Zij [d.w.z. zowel de vier levende wezens als de 24 oudsten] zongen een nieuw lied en zeiden: “U bent waardig om het boek te nemen en de zegels ervan te openen, want U bent gedood en hebt ons voor God gekocht met Uw bloed, uit elke stam, taal, volk en natie, 10en hebt ons [veel waarschijnlijker: hen] tot koningen en priesters voor onze God gemaakt; en wij [veel waarschijnlijker: zij (zie opmerking* hieronder)] zullen op aarde regeren.“

(Openbaring 5:8–10 / nadruk & [opmerkingen] toegevoegd)

*Opmerking: Het is hier niet relevant, maar ik bespreek in een eerder artikel waarom ik ervan overtuigd ben dat vers 10 in de derde persoon (hen/zij) moet staan en door de vier levende wezens over de 24 oudsten (de opgenomen kerk) wordt gezongen. Blijkbaar zingen de vier levende wezens en de 24 oudsten in een heen-en-weer-antifonale stijl, waarbij de 24 oudsten vers 9 over zichzelf zingen en vervolgens de vier levende wezens vers 10 over de 24 oudsten. Ik zou u willen aanmoedigen om het artikel waarnaar ik heb gelinkt eens te lezen als u geïnteresseerd bent, want het manuscriptbewijs voor wat voor sommigen een ongebruikelijke interpretatie van deze passage lijkt, is verrassend overtuigend.

En dat “nieuwe lied” gaat over hoe Christus het waard is om het oordeel over de aarde te brengen, omdat Hij Zijn bloed heeft vergoten om ons met Zijn Vader te verzoenen en ons tot koningen en priesters heeft gemaakt om met Hem te heersen en te regeren in het koninkrijk.

En ik weet niet hoe het met u zit, maar ik kan niet wachten om het te zingen.

Memory Lane sign

Natuurlijk zijn er tegenwoordig honderden goede gospelsongs die ik ken en waar ik van houd, maar de meeste daarvan zijn songs die ik als volwassene heb leren kennen. Maar daar heb ik het hier niet over. Zoals ik al zei, heb ik het alleen over songs die ik als kind hoorde in het kleine kerkje waar mijn familie naartoe ging, en dus zijn ze voor mij stuk voor stuk een opbeurende wandeling door mijn herinneringen.

En nu we het toch over familie hebben, als ik mijn vader en moeder in de hemel zie, wil ik ze bedanken dat ze me elke zondag naar dat kleine kerkje hebben gebracht, want dankzij die opvoeding zijn de volgende principes diep in mijn kleine, eigenwijze hersenen gegrift:

Het bloed dat Christus aan het oude, ruwe kruis op Golgotha heeft vergoten, had de kracht om mijn zonden weg te wassen, en dat Jezus een vriend was op wiens beloften ik kon vertrouwen, op wiens eeuwige armen ik kon leunen en wiens liefde mij uit de diepten van de zonde kon tillen en het voor mij mogelijk maakte om in een herenhuis op een heuveltop te wonen als ik in de hemel kom.

En hoewel het nog een paar jaar zou duren voordat die voorschriften uiteindelijk vruchten afwierpen, waren het liedjes als deze en vele andere die ik als kind zong die er in hoge mate toe hebben bijgedragen dat de grond van mijn hart werd voorbereid om Jezus op een echte, levensveranderende spirituele basis te leren kennen als jongvolwassene.

Aangezien een “knipperend oog” niet klinkt alsof je veel tijd hebt, raad ik je aan om, zodra je die trompet hoort, zo snel mogelijk je oordopjes te pakken. Ik zal je graag vertellen waarom:

Ik ben geneigd om los te barsten en te beginnen met zingen
“When We All Get to Heaven'
voordat we allemaal daadwerkelijk in de hemel zijn.

Greg Lauer — mei '25

Fishers of Men divider

Naar boven

Als je dit artikel leuk vindt, deel het dan met iemand!

Credits voor afbeeldingen (in volgorde van verschijning):
1. Aangepast van Sunset Over Grass Field © AOosthuizen op Can Stock Photo
2. G sleutel op PxHere
3. Shakespeare Droeshout 1623 door Martin Droeshout kunstenaar QS: P170,Q245843, gemarkeerd als publiek domein [PD], meer details op Wikimedia Commons
4. Het logo van het Leger des Heils, auteur onbekend, gemarkeerd als publiek domein
5. Aangepaste foto door 1Click op Unsplash
6. Chateau © Unsplash
7. Jonge vrouw met handen op de borst © Foto door Fa Barboza on Unsplash
8. Memory Lane wegwijzer © Unplash

Bijbelcitaten:
Alle bijbelcitaten zijn afkomstig uit de World English Bible, tenzij specifiek vermeld als King James Version (KJV) of American King James Version (AKJV).

© 2012–2025 door Greg Lauer | alittlestrength.com. Alle rechten voorbehouden.