Europa maakt het totalitarisme opnieuw groot

door Judith Bergman - 31 januari 2018

c De Europese Commissie heeft daartoe onlangs een publicatie gefinancierd van een handboek met richtlijnen voor journalisten dat schrijft over migranten en migratie.

De Europese Unie intensiveert haar inspanningen om stemmen die het niet eens zijn, met haar beleid te censureren en te marginaliseren, onder het handige eufemisme van de strijd tegen "nepnieuws".

"De Commissie moet zich buigen over de uitdagingen die de onlineplatforms creëren voor onze democratieën met betrekking tot de verspreiding van valse informatie en een reflectie op gang brengen over wat op EU-niveau nodig is om onze burgers te beschermen," schreef Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, in mei 2017. Hoe denkt u dat Juncker, op totalitaire wijze, de EU-burgers wil beschermen tegen nieuws dat niet past bij de verhalen en agenda's van de Commissie?

In oktober 2017 kondigde de Europese Commissie haar "nepnieuws"beleid aan en hoe zij "oplossingen denkt te creëren om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan". Volgens de Commissie "bestaat vervalst nieuws uit opzettelijke desinformatie, verspreid via online sociale platforms, de nieuwsmedia of traditionele gedrukte media". Volgens de Commissie wordt het nepnieuwsbeleid van de EU onder meer geleid door "de vrijheid van meningsuiting, pluralisme in de media en het recht van de burgers op diverse en betrouwbare informatie".

Deze garantie van vrijheid van meningsuiting en pluralisme is nogal lachwekkend: de EU doet al wat zij kan om een einde te maken aan het "pluralisme in de media en... diverse en betrouwbare informatie". De EU beschikt bijvoorbeeld over programma's - zoals het programma voor rechten, gelijkheid en burgerschap (REC) - die de Europese hoofdkranten en hun journalisten met hun eigen agenda's sterk proberen te beïnvloeden, zoals die over de voortdurende massale migratie naar Europa vanuit Afrika en het Midden-Oosten. De Europese Commissie heeft daartoe onlangs de publicatie gefinancierd van een handboek met richtlijnen voor journalisten t.a.v. het schrijven over migranten en migratie. Het handboek werd op 12 oktober gelanceerd door het International Press Institute (IPI) - een vereniging van mediaprofessionals die de toonaangevende digitale, gedrukte en uitgezonden nieuwszenders in meer dan 120 landen vertegenwoordigen. Met name met betrekking tot moslims wordt in de richtlijnen aanbevolen:

"....Zorg ervoor dat termen als 'moslim' of 'islam' niet nog meer worden gestigmatiseerd door ze te associëren met bepaalde daden... Laat extremisten hun beweringen over het handelen 'in naam van de islam' niet onomstreden overeind staan. Belicht... de diversiteit van moslimgemeenschappen..."

De EU verleent ook financiële steun aan een campagne,"Media against Hate", die wordt geleid door de European Federation of Journalists (EJF), de grootste organisatie van journalisten in Europa, die meer dan 320.000 journalisten uit 43 landen vertegenwoordigt. Die campagne heeft tot doel:

"...de berichtgeving in de media over migratie, vluchtelingen, religie en gemarginaliseerde groepen te verbeteren... het tegengaan van haatdragende uitlatingen, onverdraagzaamheid, racisme en discriminatie ... de tenuitvoerlegging verbeteren van wettelijke kaders die haatuitingen en de vrijheid van meningsuiting regelen..."

Om haar opkomende "nepnieuwsbeleid" te bevorderen, heeft de Europese Commissie onlangs 39 "deskundigen" aangesteld in een zogenaamde "High Level Group (HLEG) on Fake News and online desinformation":

Het bestaat uit vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, sociale mediaplatforms, nieuwsmediaorganisaties, journalisten en de academische wereld....".

"Deze groep op Hoog Niveau Groep zal de Commissie adviseren over het opsporen van het fenomeen nepnieuws, het definiëren van de rollen en verantwoordelijkheden van de relevante belanghebbenden, het begrijpen van de internationale dimensie, het inventariseren van de betrokken standpunten en het formuleren van aanbevelingen.

De vertegenwoordigers van de media zijn bijna uitsluitend uit de reguliere media geplukt - reuzen als ARD, RTL, Zweedse staatstelevisie, Sky News, AFP en News Media Europe, die een soort evenwichtig resultaat moet opleveren zodat deze "experts" een nogal illusoire optie zouden kunnen bereiken. Voor zover zij zelfs nieuwe of alternatieve media als een bedreiging beschouwen, lijkt het in het belang van deze vertegenwoordigers van de media om concurrentie van alternatieve of nieuwe media te bestempelen als "vervalst nieuws". De groep op Hoog Niveau heeft op 15 januari 2018 zijn oprichtingsvergadering gehouden.

De Europese Commissie zal de EU-burgers bevragen en een Eurobarometer-enquête houden naar de publieke opinie, die begin 2018 zal worden gehouden om "de percepties en zorgen van de Europese burgers over nepnieuws te meten en te analyseren". De Commissie zal ook een "multi-belangengroepen-conferentie over nepnieuws" organiseren, waarin "de grenzen van het probleem worden afgebakend, de doeltreffendheid van de oplossingen wordt beoordeeld die reeds door sociale mediaplatforms zijn ingevoerd en... overeenstemming wordt bereikt over de kernbeginselen voor verdere actie".

De EU is niet de enige die met een afsluiting van de vrijheid van meningsuiting dreigt onder het mom van bestrijding van "nepnieuws". In Frankrijk heeft president Emmanuel Macron aangekondigd dat hij nieuwe wetgeving wil invoeren om "nepnieuws" tijdens verkiezingsperiodes te reguleren, met inbegrip van "noodmaatregelen" die de Franse regering in staat zouden stellen "nepnieuws" volledig van een website te verwijderen of die sites te blokkeren. Macron zei:

"Als we de liberale democratieën willen beschermen, moeten we sterk zijn en duidelijke regels hebben. Wanneer nep nieuws wordt verspreid, zal het mogelijk zijn om naar een rechter te gaan... en zullen indien nodig, de content uitgenomen, de gebruikersaccounts verwijderd en uiteindelijk de websites geblokkeerd worden."

Een wet als deze zou betekenen dat de Franse staat - of degene die in de positie wordt geplaatst om namens haar als gedachtenpolitie op te treden - zal de scheidsrechter worden van wat "waarheid" is, net zoals de nieuwe Duitse censuurwet de sociale media-netwerken verplicht om als geprivatiseerde gedachtenpolitie van de Duitse staat op te treden.

De voorgestelde Franse wet zou echter nog verder gaan dan de Duitse censuur, in die zin dat de Franse autoriteiten volledige websites tijdens het verkiezingsseizoen zouden kunnen blokkeren, een draconische maatregel om politieke tegenstanders te bestrijden, waardoor Frankrijk in dezelfde categorie geplaatst kan worden met landen als China en Iran die websites blokkeren die niet aan de agenda's van het regime voldoen.

Een dergelijke Franse wet zou ook in strijd zijn met het recht op vrijheid van meningsuiting en informatie die wordt gewaarborgd door artikel 10 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens, waarbij Frankrijk partij is, en met de jurisprudentie van het Europees Hof voor de rechten van de mens. Artikel 10 bepaalt dat iedereen, niet alleen het recht heeft op vrijheid van meningsuiting, maar ook "informatie en ideeën te ontvangen en door te geven zonder inmenging van overheidswege en ongeacht grenzen..." Regeringen worden niet geacht zich in dat recht te mengen - met enkele specifieke uitzonderingen zoals beschreven in artikel 10 - omdat dergelijke inmenging een overheidscensuur vormt.

Alles bij elkaar genomen lijkt Europa ernaar te streven om het totalitarisme weer groot te maken.

Judith Bergman is columnist, jurist en politiek analist.

Vertaling door W.J. Jongman en H. Sleijster

© 2018 Gatestone Institute. Alle rechten voorbehouden. De artikelen hier afgedrukt geven niet noodzakelijkerwijs de standpunten weer van de vertalers of van Gatestone Institute.

Bron: Europe: Making Totalitarianism Great Again