TURKIJE: OP WEG NAAR EEN DICTATUUR

Waarom Erdogan zeer waarschijnlijk een Turks "Poetin-achtig" presidents-kantoor maakt.

9 november 2015 | door Joseph Puder

De verkiezingen van zondag in Turkije waren een succes voor Turkije's "dictator in de maak", president Recep Tayyip Erdogan. Het "corrigeerde" het falen van de Islamitische AKP (Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling) bij de verkiezingen in juni van dit jaar om toen een één-partij-regering in Ankara te worden. Volgens de meest recente resultaten, bevestigde de verkiezing van vorige week zijn positie als een één-partij-regering met 317 zetels in het 550 leden tellende parlement. De belangrijkste oppositiepartij-krant van Turkije, de Cumhuriyet, bestempelde deze AKP-triomf als een "overwinning van angst", door de bezorgdheid uit te lichten over de veiligheidssituatie en de economie, maar ook de verzekering dat de kloof in Turkije zal blijven. Er bestaat een totale discrepantie tussen de islamistische regerende partij, de AKP, en haar autoritaire leider Erdogan, die Turkije steeds meer regeert op een manier dat het op de andere Arabische Midden-Oosten dictators gaat lijken, en anderzijds de op het Westen georiënteerde stedelijke middenklasse, die een Europese of westers-achtige democratie nastreeft.

Hurriyet Daily News (2015/11/01) wijst vier redenen aan voor de verpletterende overwinning van de AKP. Het maakt een verwijt aan de leider van de Nationalistische Beweging Partij (MHP), Devlet Bahceli, vanwege het afwijzen van een AKP-aanbod om de macht te delen. Als gevolg hiervan verschoven gefrustreerde partijleden hun stem naar de AKP. Kiezers die stemmen uitbrachten voor de MHP op de 7 juni 2015 verkiezingen, werden toegevoegd aan de vier miljoen nieuwe stemmen die de AKP oogstte.

De hernieuwde aanvallen van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) aan de ene kant en de terroristische aanvallen van de Islamitische Staat van Irak en Levant (ISIL) anderzijds, verhoogde het angst-niveau van de Turken, die geen terugkeer willen naar de recente geschiedenis van Turkije die gekenmerkt wordt door geweld en instabiliteit. Daarnaast heeft het falen van de Democratische Partij, de pro-Koerdische Volk (HDP) om een​ steviger standpunt in te nemen over de PKK, blijkbaar de kiezers beïnvloed om te besluiten hun stem te verschuiven naar de AKP.

Hoewel de AKP zich niet richtte op economische kwesties in zijn campagne van juni, leverde het deze keer economische beloften gericht op een grote groep kiezers van gepensioneerden en burgers met een laag inkomen, een strategie die succesvol is gebleken. Blijkens de verkiezingsuitslag geloven die kiezers dat de AKP de meest waarschijnlijke partij is voor het waar maken van de economische beloften.

De vierde reden lijkt te zijn de bijstelling van de AKP-kandidatenlijst door het plaatsen van favoriete mensen op hun lijst. Het is ook duidelijk dat de meer religieuze mensen en mensen met een laag inkomen de sterke "vaderfiguur" waarderen die Erdogan presenteerde.

Erdogan blijft zijn regering omvormen tot een één-man-dictatuur. Eerst door te kiezen voor een uitvoerende macht tegenover de eerder ceremoniële functie van president, en door nu een tegengestelde mening in de pers te elimineren, die hem in staat heeft gesteld om de AKP te maken tot een één-partij-regering. Erdogan is geleidelijk in staat geweest om de vaste instellingen weg te werken die door Atatürk waren opgericht, die ernaar zocht om een seculier en modern Turkije te creëren. Hij heeft het leger, dat diende als de hoeder van het secularisme en het gerechtelijke systeem vernietigd, en gaf dat een nieuwe vorm met gelijkgestemde mensen. Eenmaal verkozen als president verspilde Erdogan weinig tijd om zijn intenties als president bloot te leggen. Hij organiseerde een kabinetsvergadering in zijn nieuwe 1000-kamer tellende Ankara paleis, en heeft zich omringd met krachtige adviseurs, welke in de praktijk een schaduwkabinet vormen. Turkije onder Erdogan gaat steeds meer lijken op de sterke-man-regimes in de Arabische wereld of Rusland.

De VS spraken hun diepe bezorgdheid uit over de door Erdogan's regering geleide campagne van intimidatie en angst die de oppositie naar een virtuele stilte drukte tijdens de laatste maanden van de verkiezingscampagne. Reuters meldde op 2 november 2015 dat "Washington zeer bezorgd is dat de media en journalisten onder druk stonden tijdens de campagne." Witte Huis woordvoerder Josh Earnest zei: "Het Witte Huis heeft er bij de Turkse autoriteiten op aangedrongen de waarden van de grondwet te handhaven." De OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) heeft er in een scherpe verklaring op gewezen dat de Turkse verkiezingen van vorige week werden gekenmerkt door geweld, onfatsoen, angst en onderdrukking, die de regering uitoefende op de media.

De Turkse dagblad Hurriyet meldde vorige week dat twee jongens van 12 en 13 werden beschuldigd van het beledigen van Erdogan door een affiche met Erdogan af te scheuren in de stad Diyarbakir, een stad met een Koerdische meerderheid in het zuidoosten van Turkije. De Turkse officier van justitie streeft er volgens Hurriyet naar om 14 maanden gevangenis tot vier jaar en acht maanden op deze jeugdigen te leggen. Tijdens Erdogans bewind kregen gewone burgers, journalisten, en jeugd, gevangenisstraffen voor dezelfde "misdaden", die dienden om Erdogans onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting in Turkije te markeren.

Een week voor de verkiezingen beval de regering van Erdogan de Turkse politie om de kantoren van alle tv-stations die kritiek hadden op zijn regering te overvallen. Veel van deze stations staan onder invloed van of zijn eigendom van Fethullah Gülen (in ballingschap in de VS), een gematigde islamitische geestelijke met grote invloed in Turkije en in de hele islamitische wereld, maar ook een bittere rivaal van Erdogan. De politie werd bevolen om ook journalisten en demonstranten te arresteren.

Terwijl de regering-Obama heeft afgezien van openlijke kritiek op de dictatoriale aard van Erdogan, vertelde professor Efraim Inbar, directeur van het Begin-Sadat Centrum voor Strategische Studies aan de Bar-Ilan Universiteit, aan de Jerusalem Post dat 'Turkije al op de weg is naar een autoritair regime gedurende enkele jaren, aangezien de inbreuken op de rechten van de mens geleidelijk aan zijn toegenomen." Inbar ging verder met te zeggen: "Hoe langer Erdogan regeert, hoe meer zijn honger naar macht en zijn autoritaire persoonlijkheid duidelijk worden. Tegenwoordig arresteert hij zelfs islamitische journalisten die kritiek hebben op zijn beleid."

Een supporter van de Moslim Broederschap, heeft samen met Qatar en Hamas, Erdogans Turkije, in tegenstelling tot de verdreven Egyptische Moslimbroederschapspresident, Mohammed Morsi, zich voorzichtig bewogen in de uitvoering van zijn islamitische agenda. Erdogan is slim in het overnemen van het hele land, in een traag tempo sinds hij premier werd in 2003. Hij heeft geleidelijk de militaire generaals laten verdwijnen, evenals de oppositie binnen de rechterlijke macht, en sinds de afsplitsing van zijn tot nu toe gegeven steun door Fethullah Gülen, heeft Erdogan gestaag Gulen's invloed binnen Turkije weggenomen.

In een interview met de Council on Foreign Relations (7 augustus 2014) wees professor Henri Barkey erop dat "De Erdogan van vandaag niet de Erdogan is van de vroege jaren 2000. De macht is hem duidelijk naar zijn hoofd gestegen, en hij heeft zich omringd met hielenlikkers. Het is gekomen tot aan het punt waar hij denkt dat hij onfeilbaar is, en hij wordt ook bijna nooit uitgedaagd. "

In veel opzichten beschouwt Erdogan zichzelf als de opvolger van het Ottomaanse Rijk. Zijn succes thuis zal zijn megalomane karakter stimuleren, en hij zal waarschijnlijk de rol van leider van de soennitische islamitische wereld spelen. Onderwijl zwenkt hij richting de Arabische en islamitische wereld, en heeft hij zijn minachting voor het Westen en de VS getoond. Volgens Barkey heeft de "Anti-Israëlische en antisemitische retoriek van Erdogan te maken met het anti-Amerikanisme. In de Gezi Park-protesten van vorig jaar, en dat was verrassend voor de buitenstaander, was de manier waarop de AKP en Erdogan de schuld daarvoor bij de Verenigde Staten legden, zijn bondgenoot, verrassend, hoe hij probeerde om tot een staatsgreep aan te zetten met deze demonstraties. Anti-Amerikanisme is er in Turkije al zo lang als ik me kan herinneren. Minder dan tien jaar nadat Turkije lid werd van de NAVO, in 1952, werd Turkije in beroering gebracht door virulente stemmen van anti-Amerikanisme van de linkerkant, en de intelligentsia, en het leger." Men kan daar ook aan toevoegen dat de islamisten eveneens geen "verloren liefde" voelen voor Amerika .

Erdogan zal meer dan waarschijnlijk aan het Turkse presidentschap een "Poetin-achtige" betekenis geven, als een absolute heerser van Turkije, een land dat zal worden gesmeed naar zijn beeld. De verpletterende overwinning van zondag, die hem de één-partij-regering gaf, zal waarschijnlijk zijn opgeblazen ego naar een dictatuur opvoeren.

Bron: Turkey: Moving Toward a Dictatorship | Frontpage Mag