De Amerikaanse regering over Israëls militaire activiteit in OPE (Operatie Beschermende Rand): wisselende posities.
15 augustus 2014 | door Zaki Shalom
De willekeurig afgevuurde granaten en raketten naar steden in Israël, de ontdekking van tunnels die een ernstige bedreiging vormen voor de Israëlische gemeenschappen in de buurt van de Gazastrook, het feit dat de Israëlische regering terughoudendheid toonde en herhaaldelijk de bereidheid had om middenin het conflict een staakt-het-vuren te accepteren, en ondanks de brede steun voor Israël in zowel het Congres als onder de Amerikaanse publieke opinie, leidde de Obama-regering er heel vastberaden toe om voortdurend, en ondubbelzinnig steun te geven aan Israëls recht om zich te verdedigen tegen Hamas. Maar op hetzelfde moment distantieerde de regering haar steun voor Israël door te eisen dat de militaire operatie zou worden beperkt tot het verwijderen van de dreiging van raketten en tunnels, en dat ernstige schade aan de burgerbevolking in de Gazastrook zou worden vermeden.
Vanaf het begin van het recente militaire conflict in de Gazastrook heeft de Obama-regering een duidelijk en ondubbelzinnig standpunt ingenomen ter ondersteuning van het recht van Israël om zichzelf te verdedigen. In een vroeg stadium van de operatie was de grootste bedreiging voor Israël het afvuren van raketten, en de regering vroeg aan Israël terughoudend te zijn en haar activiteiten tot luchtaanvallen te beperken en zich te onthouden van een grondcampagne. Zodra de tunnels als een concrete dreiging opdoken, benadrukte de regering opnieuw het recht van Israël om zichzelf te verdedigen, maar vroeg zij Israël zich te beperken in haar reactie tot de verwijdering van de raketten- en tunneldreiging. Vervolgens - vanwege kritiek tegen de regering voor het niet uitspreken van haar grondige steun voor Israël - was de minister van buitenlandse zaken Kerry - bij ten minste één geval - zo voorzichtig om de legitimiteit van de Israëlische acties te wettigen door te stellen dat zij passend en legitiem waren."
President Obama tekent een gezamenlijke resolutie met 225 miljoen dollar voor het Iron Dome raketafweersysteem op 4 augustus 2014, AFP/Getty Images
Op hetzelfde moment uitten beleidsambtenaren herhaaldelijk hun diepe bezorgdheid over de ernstige schade voor de burgerbevolking van Gaza tijdens Operatie Protective Edge. De ontberingen die werden opgelopen door de burgerbevolking van Israël werden maar af en toe genoemd, maar de regering had de meeste aandacht gericht op het lijden van "onschuldige mensen" in de Gazastrook. Gezien het feit dat de regering zich heel goed bewust was dat Israël alles in het werk stelde om nadelige gevolgen voor de burgerbevolking te voorkomen, kunnen de nadrukkelijke openbare opmerkingen over het lijden van de inwoners van de Gazastrook worden geïnterpreteerd als een poging om Israëls militaire vrijheid van handelen in de Gazastrook af te remmen. In ten minste één gelegenheid was er een niet mis te verstane boodschap door President Obama naar Israël die gericht was om de militaire druk op Gaza te verlichten, wat zich weerspiegelde in zijn bewering dat Israël al aanzienlijke schade had veroorzaakt aan Hamas.
Meer dan eens koppelde president Obama het conflict in de Gazastrook aan het mislukken van het vredesproces. Door niet volledig expliciet te zijn, verborgen zijn verklaringen een bericht dat hoewel Hamas verantwoordelijk was voor de huidige spanning, Israël niet vrij van schuld was. De Minister van Buitenlandse Zaken werd geciteerd bij het uiten van een negatieve houding ten opzichte van Israël en zijn militaire campagne; zijn opmerking: "Wanneer gaat iedereen bij zijn verstand komen?" plaatste de acties van Israël en Hamas op gelijke voet. Ten slotte is het de moeite waard om de constatering, een enigszins onconventionele, niet te vergeten en niet te rijmen opmerking van de Amerikaanse adjunct-nationale veiligheidsadviseur voor strategische communicatie, Ben Rhodes, die duidelijk overbracht dat Israël niet al het mogelijke deed om onnodige dodelijke burgerslachtoffers te voorkomen in de Gazastrook. Als bewijs noemde hij de acties van het Amerikaanse leger in Afghanistan, zeggende: "Ik denk dat u altijd meer kunt doen. Het Amerikaanse leger deed dat in Afghanistan. We gingen heel ver. Maar wij zijn van mening dat in dichtbevolkte gebieden als dit, je een extra mijl moet gaan om het verlies van burgerlevens te voorkomen."
Vervolgens de Hamas-schending van de staakt-het-vurenovereenkomst
Sinds het instorten van de wapenstilstand vanwege de ontvoering en de doden door Hamas op 1 augustus 2014, kreeg de houding van de regering ten opzichte van Israëls militaire campagne in de Gazastrook een meer positieve toon. De Verenigde Staten veroordeelde de Hamasacties, noemde dit een "schandalige" schending van de staakt-het-vurenovereenkomst. De schuld voor de nieuwe situatie werd ondubbelzinnig op Hamas geplaatst. De regering verklaarde dat de afspraken die opgenomen waren in de wapenstilstand Israël het recht gaven om de vernietiging van de tunnels te blijven uitvoeren. Men bevestigde ook dat Israël "volkomen gelijk" had om aan te dringen op deze behoefte, hoewel het ook adviseerde dat Israël zijn troepen niet verder in de richting van de bevolkte gebieden moest laten gaan.
Regeringsambtenaren maakten duidelijk dat als de Palestijnen serieus waren over het oplossen van de crisis, zij de ontvoerde soldaat "onmiddellijk en onvoorwaardelijk" moesten laten terugkeren. De president benadrukte verder dat de VS haar steun voor Israël niet alleen in woorden uitte, maar ook in daden. Bijvoorbeeld kende de VS $225 miljoen toe voor uitbreiding van het Iron Dome-systeem. De VS zei dat het Israël zou helpen om haar vermogen te garanderen zo veel mogelijk de bevolking te verdedigen, en het contact met Israël op alle niveaus nauw en voortdurend te onderhouden.
Terwijl de president herhaalde dat de schade aan de burgerbevolking "op ons geweten moet liggen", deed hij voor de eerste keer sinds het begin van het conflict een poging om het expliciet duidelijk te krijgen dat hij zich terdege bewust was van de dilemma's waarmee Israël geconfronteerd werd in de militaire operatie. Verwijzend naar het afvuren van raketten op Israël vanuit woonwijken, zei hij: "De acties van de kant van Hamas zijn ongelooflijk onverantwoordelijk." De Minister van Staat beschreef ook Hamas als zich te gedragen op de "meest ongelooflijk schokkende wijze." De president benadrukte dat deze gecreëerde realiteit de VS niet heeft weerhouden, maar dat ze zich blijft inspannen om vooruitgang te brengen voor een staakt-het-vuren, maar dat deze taak nu moeilijker is dan ervóór, gezien het feit dat zowel Israël als de internationale gemeenschap niet langer de beloften van Hamas kon vertrouwen en hun vermogen om de rivaliserende facties in de Gazastrook te controleren.
Het is heel goed mogelijk dat de verandering van toon door de leiders van de regering werd ingegeven door hun grote woede op Hamas voor het zo ruw schenden van een uitdrukkelijke toezegging aan de Amerikaanse regering in het kader van de wapenstilstand. Daarom is het moeilijk om te beoordelen of en voor hoe lang, de regering een soortgelijke empathie zal blijven tonen voor de militaire acties van Israël in de Gazastrook. De scherpe reactie van de regering op de dood van Palestijnen in het UNRWA gebouw in de Gazastrook ("schandelijke beschietingen"), gaf aan dat de ommekeer in de woorden van de leiders van de regering over Israëls militaire campagne in de Gazastrook van korte duur was. De regering gaf snel een veroordeling af, plaatste de schuld voor de schade aan de burgerbevolking bij Israël, zonder te wachten op het resultaat van het onderzoek van de IDF. Bovendien gaf de regering expliciet aan: "het vermoeden dat militanten actief zijn in de buurt, rechtvaardigt geen aanvallen die het leven van zoveel onschuldige burgers in gevaar brengt." De regering is zich heel goed bewust dat een dergelijke formulering ernstig Israëls militaire vrijheid van handelen beperkt.
Conclusie
De willekeurig afgevuurde granaten en raketten naar steden in Israël, de ontdekking van tunnels die een ernstige bedreiging vormen voor de Israëlische gemeenschappen in de buurt van de Gazastrook, het feit dat de Israëlische regering terughoudendheid toonde en herhaaldelijk de bereidheid had om middenin het conflict een staakt-het-vuren te accepteren, en ondanks de brede steun voor Israël in zowel het Congres als onder de Amerikaanse publieke opinie, leidde de Obama-regering er heel vastberaden toe om voortdurend, en ondubbelzinnig steun te geven aan Israëls recht om zich te verdedigen tegen Hamas. Maar op hetzelfde moment distantieerde de regering haar steun voor Israël door te eisen dat de militaire operatie zou worden beperkt tot het verwijderen van de dreiging van raketten en tunnels, en dat ernstige schade aan de burgerbevolking in de Gazastrook zou worden vermeden.
Vermoedelijk is het standpunt van de regering voor een groot deel ingegeven door de noodzaak een confrontatie te vermijden met hun respectievelijke bondgenoten in de regio: Turkije en Qatar enerzijds en Egypte, Saoedi-Arabië en Israël anderzijds. Het was duidelijk aan de regering de status wilde behouden als een relevant element in het streven naar een regeling, het moest evenwichtig zijn in de steun voor het recht van Israël om zichzelf te verdedigen door ernstige bedenkingen over de schade aan de burgerbevolking in de Gazastrook.
Opgemerkt moet worden dat dit het eerste militaire conflict is in Israël waar de VS niet een dominante rol speelde tot het einde. Deze situatie is voor een groot deel een gevolg van de erosie in het Amerikaanse standpunt in het Midden-Oosten de afgelopen twee jaar, en er is geen twijfel over dat de regering dit een zorgelijke ontwikkeling vindt. Van de inspanningen van de regering om te worden betrokken bij de pogingen tot het zeker stellen van een overeenkomst heeft meer dan eens verlegenheid veroorzaakt. Geleidelijk echter is de regering ertoe gekomen om te erkennen dat Egypte, niet de VS, de toonaangevende partij is in het bereiken van een akkoord. Als zodanig blijft er voor de VS slechts over de schade aan de eigen status zo veel mogelijk te minimaliseren.