Turkije's liefdesaffaire met Hamas

door Burak Bekdil | 19 oktober 2014

Het waren de islamisten die, aangezien zij aan de macht kwamen in de jaren 2000, de grootste politieke voordelen hebben geplukt van de "Palestina-ideologie".

"De Palestijnse zaak" heeft een unieke charme die Turken uit verschillende ideologieën samenbrengt. Turkse islamisten bekijken het als een onmisbaar onderdeel van "jihad", het gevoel dat de conservatieven daaraan gekoppeld hebben, omdat het een religieuze betekenis heeft; voor de linksisten is het een onderdeel van een "anti-imperialistische" strijd; en de nationalisten omarmen het alleen maar omdat de meeste Turken het omarmen. In de jaren zeventig, toen gemiddeld een dozijn Turken per dag werden gedood in het geweld op straat, was de "Palestijnse zaak" de enige kwestie waar de strijdende partijen van het Turkse links, rechts of islamisten het eens over konden worden.

Maar het waren de islamisten die in de jaren 2000 de grootste voordelen van het concept kregen. Sinds 2002, toen zij aan de macht kwamen, hebben ze enorme politieke winst geplukt uit deze "Palestina-ideologie", waaraan ze ook graag ideologisch willen worden gekoppeld. Voor de Turken is het iets geweest als misbruik van alcohol en een gezonder leven willen hebben. Het is nog steeds zo.

Turkije's leiders, de Eerste minister Recep Tayyip Erdogan en Minister-president Ahmet Davutoglu, zijn waarschijnlijk de luidste voorstanders van de Palestijnse zaak in de wereldpolitiek vandaag. Slechts één vlag, anders dan de Turkse, is te zien op hun partijverkiezingsbijeenkomsten: die van "Palestina." Het was vanwege de "Palestijnse case" dat Erdogan en Davutoglu vooropgezet kozen om van vriendschappelijke betrekkingen met Israël te gaan naar een "koude oorlog". Stemmen en ideologische tevredenheid volgden.

Maar de Turkse retoriek over "solidariteit met onze Palestijnse broeders" lijkt vaak scheef ten opzichte van hoe solidariteit zou moeten zijn.

In 2012 lieten de Turkse "Palestijnse broeders" een alarm klinken toen ze ontdekten dat ze niet in staat waren om de salarissen op tijd te betalen aan de 160.000 werknemers van de overheid. Het tekort werd beschouwd als de grootste crisis in de Palestijnse geschiedenis, en de autoriteiten zeiden dat ze zwaar vertrouwden op de beschikbaarheid van Arabische en internationale hulp.

Davutoglu was toen minister van Buitenlandse Zaken, en zei over het "Mavi Marmara" incident - de inval door het Israëlische leger op het Turkse flottielje dat 10 Pro-Palestijnse activisten heeft gedood die de marine-blokkade van Gaza wilden breken - dat dit een Turks 9/11 was. Hij zei verder dat er meer Turks geleide flottieljes hun weg zouden vinden om de Israëlische blokkade van Gaza te breken, en dat Turkse militaire vliegtuigen en schepen deze "hulpschepen" zou beschermen en dat "Israël uiteindelijk volledig zou zijn geïsoleerd."

Dat was toen Erdogan en Davutoglu nog vaak pochten dat "wij de 17e grootste economie van de wereld zijn en we snel zouden uitgroeien tot de top-10." Op de internationale donorconferentie voor Gaza in maart 2009 heeft men de Turkse toezeggingen gedaan van zeker 93 miljoen dollar. Die belofte was goed voor slechts 2,1% van alle internationale toezeggingen daar, die 4.257 miljard dollar bedroegen.

Vanaf 2012 werden van alle 216 goedgekeurde projecten voor Gaza er 180 uitgevoerd door internationale hulporganisaties, drie door de Wereldbank, drie door de Rode Halve Maan, 13 door Duitsland, twee door Frankrijk, en een door elk: van België, Egypte, Nederland en Zweden. Turkse projecten? Nul. In 2010 kochten de Turken voor $ 270.000 aan Palestijnse goederen – 0,00000033 procent van de Turkse economie.

Hamas' luidste aanmoedigers blijven de heren Erdogan en Davutoglu. Maar hun regering moest zich gedeisd houden op de donorconferentie voor de wederopbouw van de Gazastrook, die werd voorgezeten door Egypte op 12 oktober, met alleen de deelname van een algemeen directeur van het ministerie van buitenlandse zaken. Het schijnt dat Turkije een "vete" heeft met Egypte sinds het afzetten van de Moslimbroederschap-leiderschap in Caïro in 2013. Tijdens de VN Algemene Vergadering in september wierp Erdogan de kwestie op "of er op de wereldwijde top plaats was voor degenen die 'staatsgrepen plotten' en toegestaan is om te spreken," wat sloeg op de verschijning van de Egyptische President Abdel Fattah El-Sisi. Zijn opmerkingen noodzaakten de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, Sameh Shukri, om een geplande ontmoeting te annuleren met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlut Cavusoglu, in de marge van de algemene vergadering.

In plaats van het naar Caïro sturen van zijn minister van Buitenlandse Zaken, heeft Turkije Can Dizdar, de directeur-generaal het ministerie voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika, gestuurd. Sprekend tijdens de conferentie, heeft Dizdar uit de doeken gedaan hoe gul 's werelds 17e grootste economie is en de trouwste weldoener van de Palestijnen: 32 miljoen dollar voor Gaza is er verzameld in Turkije, voor humanitaire hulp, met inbegrip van brandstof, elektriciteit, generatoren en verlichtingsapparatuur. Tweeëndertig miljoen dollar is 0.00004% van de 17e grootste economie van de wereld.

Op de Conferentie van Donorlanden heeft Qatar, Turkije's enige bondgenoot in de regio - die pro-Hamas, Pro-Moslim Broederschap en islamitische broer - 1 miljard dollar toegezegd voor de wederopbouw van Gaza. De kleine Golfstaat Koeweit en de Verenigde Arabische Emiraten hebben elk $ 200 miljoen toegezegd. En wat deed Turkije, de Verlosser van Hamas en de luidste aanmoediger - over een periode van vier jaar (2014-2017) - het maakt 50 miljoen dollar per jaar over, of 0,00006% van haar economie.

Dat is een gulle gift aan Hamas, met liefde van de Halve Maan en Ster.

Burak Bekdil, gevestigd in Ankara, is een Turkse columnist voor de krant Hürriyet en medewerker aan het Midden-Oosten-Forum.

Bron: Turkey's Love Affair with Hamas